17. - 18. ve 19. Yüzyıllarda Fransız Seyahatnamelerinde Osmanlı Toplumu

Dr. Serpil Gürer'in bu incelemesinde, Osmanlı imparatorluğu için önemli bir dönem olan XVIl-XVI11 ve XIX. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğuna gelen çeşitli meslek gruplarından Fransız gezginlerin seyahatnameleri ele alınarak, çeşitli toplumsal kitleler çerçevesinde Osmanlı toplumunun nasıl şekillendiği ve imgelerin nasıl oluştuğu ele alınıyor. Söz konusu dönemlerde, toplumsal ve siyasal olaylar doğrultusunda imgelerde çeşitli değişiklikler meydana gelmiştir. Gezginler bu yüzyıllarda, Osmanlı İmparatorluğunu ve toplumunu özellikle de Türkleri daha yakından tanımaya çalışmışlardır. Ancak, Haçlı seferlerinden başlayarak, Fransızların bakış açıları ve önyargıları doğrultusunda oluşturdukları imgeler, kolay kolay silinmeyecek bir şekilde Fransız toplumunun zihnine yerleşmiş ve Türkler onlar için hep "öteki" olarak kalmışlardır. Türklerle bu kadar ilgilenen Fransız gezginler Osmanlı Topraklarında yaşayan Gayrimüslim halklarla pek fazla ilgilenmemişlerdir. Gayrimüslimlere ilişkin yüzeysel bilgiler vermekle yetinmişlerdir. Dönemin toplumsal ve siyasal olayları doğrultusunda Fransız gezginler bazı dönemlerde Ermenilere, bazı dönemlerde ise Rumlara karşı kendilerini yakın hissetmişlerdir. Yani, Fransız gezginlerin Osmanlı Topraklarında özellikle gözlemledikleri "öteki" Türklerdir. Bu nedenle de, söz konusu gezginlerin seyahatnamelerinde karşımıza çıkan kalıp imgeler ve kalıp sahneler genel olarak Türklere ilişkindir.