Uzaktan Çalışmada İş Sağlığı ve Güvenliğinin Hukuki Boyutu

Değişen ve gelişen dünyada mevcut koşullar, iş hayatında esnek çalışma modellerinin uygulanmasını gerekli kılmıştır. Günümüzde en yaygın esnek çalışma modellerinden biri uzaktan çalışmadır. Uzaktan çalışma, en temel ifadeyle işçinin işverene ait klasik işyeri dışında iş görmesidir.

 

Uzaktan çalışma modeli, uygulamada uzun zamandır var olmakla birlikte, son yıllarda COVID-19 küresel salgınında oldukça yaygınlaşmıştır. İşverenin işçiyi koruma ve gözetme borcu kapsamındaki iş sağlığı ve güvenliğini sağlama yükümlülüğü, uzaktan çalışmada da devam etmesine karşın, uzaktan çalışan işçi üzerindeki denetim gücü önemli ölçüde azalmaktadır. Bu çelişki, iş ilişkisinde birtakım hukuki sorunlara sebep olmaktadır.

 

Uzaktan çalışmada iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin sorunları tespit edip değerlendirmek ve temel haklarla ilişkilendirerek görüş ve öneriler sunmak amacıyla hazırlanan bu çalışmada, öncelikle "uzaktan çalışma" ve "iş sağlığı ve güvenliği" kavramları açıklanmıştır. Sonrasında uzaktan çalışmada iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin hususlar, hukuk perspektifiyle ele alınmıştır. Özellikle bu noktada, iş sözleşmesinin tarafları olan işçi ve işverenin karşılaştıkları ve karşılaşmaları muhtemel sorunların üzerinde durulmuştur. Bu sorunların temelinde yatan sebepler incelendikten sonra görüş ve öneriler sunulmuştur. Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya, Japonya ve Finlandiya hukuk sistemlerinde, uzaktan çalışmada iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin genel açıklamalar yapılmıştır. Çalışma yürütülürken, literatür taraması yapılmış ve birtakım deneysel ve istatistiksel verilerden yararlanılmıştır.