Ceza Muhakemesinde Kişisel Verilerin Korunması

Bu çalışmanın temelini; Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalında yürütmüş olduğumuz doktora tezi oluşturmaktadır. Bu nedenle; yazım sürecinde desteğini hissettiğim Değerli Hocam Prof. Dr. Mustafa Özen’e teşekkürlerimi bir kez daha sunuyorum. Tezin kabulünden sonra hayata geçirilen mevzuat değişiklikleri ve güncel yargı kararları çalışmamıza yansıtılmıştır. Bu bağlamda ortaya çıkan yeni tartışmalara da değinilerek içeriğin daha zengin bir hale getirilmesi amaçlanmıştır. Dolayısıyla çalışmamız tez ile tümüyle aynı değildir.

Bilindiği üzere, kişisel verilerin inanılmaz boyutlara varan miktarda işlenmesi, suç işleme yöntemlerini ve dolayısıyla delil elde etme süreçlerini etkilemektedir. İnsanların özellikle sanal dünyada bıraktıkları kişisel veriler; yeterli hukuki ve teknik tedbirler alınmazsa hukuka aykırı müdahalelerle karşı karşıya kalabilmektedir. Bu nedenle çalışmamızda ilk olarak kişisel veri kavramı ve kişisel verilerin hukuka uygun olarak işlenmesine yönelik temel kavram ve süreçler aktarılmıştır. Bu bağlamda, sadece Ülkemiz mevzuat düzenlemeleri değil, Avrupa Birliği hukukunda önemli bir yer tutmaya başlayan kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuat düzenlemeleri de detaylıca ele alınmıştır.

Bir ceza muhakemesi sürecinde maddi gerçeğe ulaşmanın en önemli aracı delillerdir. Delillerin elde edilmesi ve muhakeme süreçlerinde kullanılabilmesi için hukuka uygun bir süreç yürütülmelidir. Bu nedenle çalışmamızda, ceza muhakemesinde delil ve hukuka aykırı delil kavramının ardından ceza muhakemesinde kişisel veriler işlenerek elde edilen deliller ayrıntılarıyla incelenmiştir. Bu noktada; kişisel verilerin yoğun olarak işlendiği telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi, beden muayenesi, vücuttan örnek alma ve moleküler genetik inceleme, gizli soruşturmacı görevlendirilmesi, teknik araçlarla izleme, fizik kimliğin tespiti ile arama ve elkoyma tedbirleri sırasıyla ele alınmıştır. Her bir başlık altında, konunun genel olarak değerlendirmesinin yanı sıra kişisel verilerin korunmasına yönelik özel düzenlemeler de incelenmiştir. Böylelikle, kişisel verilerin işlendiği bu tedbirlerde birbirinden farklı düzenleme ve uygulamalar karşılaştırmalı olarak ortaya konulmuştur.