İslam Düşünce Tarihinde Mezhepler

Mezhep, insanların yaşadıkları sosyal çevrenin ana kaynaklarını anlama ve uygulamada ortaya çıkan farklılıkların kurumlaştığı dini gruptur. Mezhepler, bir dinin mensupları için alt kimlik ifadeleridir. Mezhepler beşeri nitelikli oluşumlardır; din ile özdeştirilemezler. Mezhebi farklılıklar - Mutlaklık iddiasında bulunmadıkça; - Kendilerini İslam'ın temsilcisi olarak görmedikçe; - Kendilerinin dışındakileri öteki olarak algılamadıkça; birer zenginlik olarak kabul edilir. Farklı mezhepleri, tarikatları, cemaatler; hak-batıl, doğru-yanlış, sapık-bidat vb. Sınıflandırmalara tabi tutmak yerine, insan doğasından kaynaklanan ve toplumsal yapıyla kurumsallaşan farklı bir bilgi sistemleri veya zihniyet biçimleri olarak algılamak daha doğrudur. Mezhepleri konu edinen İslam Mezhepleri Tarihi'nin gayesi, günümüze kadar ortaya çıkmış mezheplerin, çıkış sebeplerini, oluşum süreçlerini, sosyal ve iktisadi yapılarını, dini aktivitelerini ve dinamik unsurlarını objektif olarak ele alıp analiz ederek günümüz Müslümanlarının küreselleşen dünyada dinin en iyi şekilde yaşayabilecek bir zihniyet ve dünya görüşü oluşturmalarına, dinin en doğru şekilde algılayıp temsil etmelerine, birlik ve beraberlik içinde yaşayabilmelerine katkı sağlamaktadır.