Nameya Serencame -Yan Kelama Xezineye

Yarsan (Ehl-i Hak) inancı üzerina yazılmış bu eser uzun araştırmalar sonucunda ortaya çıkmış ve ilk defa Kürtçenin Kurmanci lehçesinde yayınlanmaktadır. Geçen Yüzyıldan Hawraman Bölgesinden kalan kitap ve el yazmalardan anlaşılıyor ki İslam’ın geldiği ilk dönemlerde bilgin ve aydınlar bakımından bu bölge diğer bölgelerden daha öndedir. Bu eser, o dönemin bilgin ve aydın ve düşünürlerin fikir ve düşüncelerinin bariz bir örneğidir. Bu eser, Sultan Sahak (İsak) ve müritlerinin 8. Yüzyılda yazdıkları metinlerden oluşuyor. Bu metinler, ayet, dua, dini ve mesleki ayin ve ritüellerin yanı sıra kurban ve adaklar üzerine yazılan yazılardan oluşmaktadır. Bu metinler sözlü olarak korunmuş ve anlatıcılar tarafından nesilden nesile aktarılmıştır. Bu kelamlar Kürtçenin en eski lehçelerinden biri olan ve “Fehlewiyat” olarak da bilinen Gorani lehçesi ile yazılmıştır. Bu lehçe eski diller olan Avesta, Sanskritçe, Pehleviceyle uyumlu olup, şimdi de Hewraman halkı ve bazı Kürt aşiretleri tarafından kunuşulmaktadır. Yarsanilerin (Ehl-i Hak) en önemli ve kutsal kitabı olan bu kitap, “Donadon” yani ruhun bedendeki tecelli etmesine dayanıyor ve bu dünyayı öbür dünyadan bir gerçek olarak görüyor. Hazine kelimesi genellikle Tanrı’nın armağanı ve kutsamaları anlamına gelir. Hazinenin kendisi de insanların değerli eşyalarını ve mallarını sakladığı yer anlamına gelir. Yarsani edebiyatında hazine, Tanrı' nın lütfu ve lütfunun kaynağı demektir. Allah emrediyor ve diyor ki “sırların anahtarları ondadır.” Kelam Hazinesi kitabı altı bölümden oluşmaktadır. Gorani lehçesi ile sır (giz) ve şiir şeklinde yazılan orijinal metinler açık ve anlaşılır bir şekilde latinize edilmiş, sonra her bölüm ayrı ayrı bir şekilde Kürtçenin Kurmanci lehçesine çevrilmiş ve yorumlanmıştır. Daha iyi anlaşılması için dipnotlarla daha açık bir şekilde açıklaması yapılmıştır. Kitabın ağırlıklı konuları irfani (epistemolojik) ve felsefik konular olup, 7. Ve 8. Yüzyıllarda o yörede yaşamış bilgin ve düşünürlerin fikir ve düşüncelerinin sonucudur. Din, inanç ve efsane araştırmaları yapan araştırmacılar için, bu eser bir baş yapıt eserdir.