Rus Edebiyatında Kuran-ı Kerim

Ruslarda Kur'an ve İslam günümüze kadar üzerinde hiç durulmayan konulardan birisidir. Bu durum Batıda İslamın yüzyızllardan beri tartışma konusu olduğu halde, Rusya ölçeğinde ele alınmaması oldukça anlamlıdır.

Rusların islamla ilk temasları, İslamı ilk kabul eden Hazar İmparatorluğu ve onun ardılı olan Bolgar Hanlığı sayesinde olur. Müslüman Bolgarlar zamanıda Rus-Türk ilişkileri o kadar derinleşir ki İbn-i Fadlan 921'de yaptığı seyahat izlenimlerinde birbiri içine geçmiş bölge haklarını tarif ederken "Türk mü, Slav mı oldukça zorlukla anlaşılır" diyecektir.

Başlangıçta İslama Batılı Haçlıların zihniyetiyle yaklaşan Ruslar, Çar 3. İvan zamanında Rus fetihlerinin Doğuya doğru genişlemiyle Rusya belli bir ölçüde kendini İslam devleti olarak kavramaya ve kendine yabancı olan bu dünyayı tanımak zorunda kalacaktır.

1647'de ilk Rusça Kuran tercümesiyle başlayan bu tanıma çabaları, Rus edebiyat, kültür, tarih ve fikir dünyasında derin izler bırakacak olan A. Nikitin'den ve S. Perezvetonv, K. Leontiev, 1. Bunin'den başlamak üzere, Puşkin, Tolstoy, Dostyevski, Lerbonhtov ve Gogolla Zirveye, Gonçorow, Turgenyev, A. Tolstoy, V. Solovyev A. Yakuboviç ile devam edip A. Ahmatova, Gumilyev ve Turbetskoy'la kemale ulaşacaktır.

Kendilerini üne kavuşturacak şiir, deneme ve edebiyat eserlerinde Kuran ayetleri ve Hz. Muhammed'in hayatını ihlam alarak şiirleştirip, zaman zaman islamın içine giren, kimi zaman da kıyısıyda kalan Rus entellektüel hareketi sonuç olarak günümüz Rusya'sının ortodoks olduğu kadar, Müslüman Rusya kimliğinin şekillenmesini belirleyecektir.



Sayfa Sayısı: 250

Baskı Yılı: 2012


Dili: Türkçe
Yayınevi: Doğu Kütüphanesi