Henry Miller Çevirilerinin Türk Yazın Alanında Konumlanışı

Bu çalışma Bourdieu sosyolojisinin sunduğu araçlar yardımı ile Henry Miller çevirilerinin Türk yazın alanındaki dolaşımını tarihsel süreçte sorgulamayı amaçlamaktadır. Henry Miller üzerine biçilen müstehcenlik etiketi, 1934 yılında yayımlanan ilk kitabı Yengeç Dönencesi’nden itibaren, yazar üzerinde işleyen ilk markalama olagelmiştir. Bu doğrultuda Bourdieu kavramlarının sağladığı altyapı müstehcenlik kavramının tartışmaya açılarak, yazar üzerinde işleyen müstehcenlik etiketinin sorgulanmasını mümkün kılmıştır. Yazarın Türk yazın alanında edindiği konum almalar çerçevesinde müstehcenlik etiketinin dönüşümünü incelemek, çeviri pratiğini odağa alan bir yaklaşım ile mümkündür. Türk yazın alanında süregelen meşruiyet mücadeleleri, kilit eyleyiciler olarak yayınevleri ve çevirmenlerin stratejileri, yazar üzerine biçilen etiketin dönüşümünde belirleyici unsurlardır. Bu anlamda çeviri pratiğinin ardında işleyen mekanizmaların açıklanmasında alan, habitus ve sermaye kavramların yanı sıra muhafaza ve dönüştürücü stratejiler, meşruiyet, etiket, markalama, konumlanma gibi Bourdieu kavramlarından yararlanılmıştır. Yapılan saha çalışması ile Miller çevirileri özelinde Türk yazın alanını şekillendiren failler üzerinden çeviri pratiğini anlamlandırma çabasına girişilmiştir. 1970’li yıllardan günümüze Türk yazın alanında dolaşımdaki yazarın eserleri üzerinde işleyen, müphem bir kavram alanına sahip müstehcenlik etiketinin çeşitli yönlere esnetildiği tespit edilmiştir. Günümüzde ise, Türk yazın alanında Miller eserlerinin, alandaki faillerin katkılarıyla müstehcenlik etiketinden sıyrılarak avangard gelenek içerisinde, sınırlı üretim alanında dolaşımda bulunan eserler olarak konumlandırıldığını ifade etmek mümkündür.