İbn Abidin'in Hadisçiliği

Hanefî Mezhebi’nin hadis anlayışı günümüzde hala tartışılan ve önemini koruyan meseleler arasındadır. Hanefîler sünnetin anlaşılması, yorumlanması ve hüküm istinbâtı konusunda temellerini Asr-ı Saâdet’ten alan bir sistem geliştirmişlerdir. Günümüzde mezhebin hadis usûlü kaidelerini görmezden gelerek Hanefîlerin uygulamalarını mücerret reyden ibaret gören bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşım karşısında Hanefîlerin naklî bilgilere verdikleri önemin ortaya konulması ve hadis usûlüne dair yöntemlerinin açıklanması önem arz etmektedir. Söz konusu problemlere bir çözüm sunmak maksadıyla kaleme alınan bu çalışma, meseleleri hadis, hadis usûlü, fıkıh ve fıkıh usûlü ilimlerine vukûfiyeti ile tanınan İbn Âbidîn’in (1198–1252, 1783–1836) görüş ve tatbikatı etrafında incelemeyi amaçlamaktadır.
İbn Âbidîn eş-Şâmî olarak da bilinen Muhammed Emîn İbn Âbidîn Osmanlı Devleti zamanında Şam’da yaşayan seçkin bir İslam âlimi ve hukukçusudur. Yaşadığı zaman diliminde Hanefî fıkhının bir otoritesi sayılan İbn Âbidîn, elliden fazla eser kaleme almıştır. Müellifin en ünlü çalışması Reddu’l-Muhtâr ale’d-Dürri’l-Muhtâr’dır. Bu eser günümüzde Hanefî fıkhının temel kaynakları arasında sayılmaya devam etmektedir. Müellifin Hanefî fıkhında bu denli önemli bir mertebede bulunması, eserlerinin ve düşüncelerinin hadis ilmi açısından da incelenmesini gerekli hale getirmektedir. Bu çalışma İbn Âbidîn’in hadis ilimlerine dair uygulamalarını pek çok âlimin görüşlerine arz ederek değerlendirmeyi ve böylece İbn Âbidîn’in hadis ilmindeki yerine dair genel bir çerçeve sunmayı hedeflemektedir. Çalışmanın konulara ilgi duyan herkese faydalı olmasını temenni ediyoruz.