İzaha Davet Kurumu

İzaha davet kurumu, vergi ziyaına sebebiyet verdiğine dair emareler tespit edilen mükelleflere, vergi incelemesine veya takdir komisyonuna sevk edilmeden önce açıklama yapma imkânı sunan ve yaklaşık dört yıllık uygulama geçmişiyle "yeni" olarak nitelendirilebilecek bir kurumdur. İzahın değerlendirilmesi sonucunda, vergi ziyaına sebebiyet vermediği anlaşılan mükellefler konuyla ilgili vergi incelemesine veya takdir komisyonuna sevk edilmez. Vergi ziyaına sebebiyet verildiği anlaşılan durumlarda ise mükelleflere belirli şartlar dahilinde indirimli ceza uygulanarak daha ağır müeyyidelerden korunmaları sağlanır. Mükellefin dinlenilme hakkını kanunî bir hüküm olarak koruma altına alan izaha davet, idarî süreçlerde mükellef haklarının olumlu yönde gelişmesine katkı sağlamasının yanında, idare ile mükellef arasında çıkabilecek ve uyuşmazlığa dönüşebilecek sorunların çözümünde de etkili bir kurum olma potansiyeli taşımaktadır.

Bu kitap, izaha davet kurumunu bütün yönleriyle ele almaktadır. Birinci bölümde kurumun hukukî niteliği, ilişkili kavramlar ve kapsamı ayrıntılı olarak incelenmiştir. İkinci bölüm, izaha davet kurumunun uygulamasına ilişkindir. Mükellefin vergi ziyaına yol açtığına dair emareler nedeniyle yapılan ön tespitlerle başlayan süreç, mükellefin izaha davet sürecinde izahta bulunup bulunmaması, izahta bulunuldu ise izah değerlendirme sonucunda verilen kararlara göre farklı yönde ilerlemektedir. Üçüncü bölümde ise izaha davet kurumunun bazı mükellef hakları, anayasal ilkeler, vergi denetim kurumları ve idari çözüm yollarıyla etkileşimi ele alınmıştır.