Kiraya Verenin Borçları ve Borca Aykırılığının Sonuçları

Kira sözleşmesi tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdendir. Kira sözleşmesinde kiraya verenin asli borcu, kiralananı kullanıma uygun bir şekilde kiracıya teslim etmek ve sözleşme süresince bu şekilde bulundurmaktadır. Fakat, kiralananın kullanımı esnasında ortaya çıkan bazı eksiklik ve aksaklıklar, kiracının kullanımına engel teşkil edebilmekte ve bu durum kiracı ile kiraya veren arasındaki edimler dengesini kiracı aleyhine bozabilmektedir.

Kira sözleşmesi ilişkisi içindeki zayıf konumda bulunan kiracıyı korumayı amaçlayan kanun koyucu, kiraya verenin borçlarını ayrıntılı şekilde düzenlemiştir. Bu doğrultuda kira sözleşmesi açısından kiraya verenin borçları önem arz etmektedir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda kiraya verenin borçları, kiralananın teslim borcu, vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu, yan giderlere katlanma borcu, kiralananın ayıplarından sorumluluğu, üçüncü kişinin ileri sürdüğü haklar sebebiyle sorumluluğu başlıkları altında düzenlenmiştir.

Çalışmada öncelikle kiraya verenin asli borcu ve diğer borçların temeli niteliğinde olan teslim borcu incelenmiştir. Kiraya verenin ayıptan doğan sorumluluğu ve zapttan doğan sorumluluğu diğer yükümlülüklere göre uygulamada daha fazla karşılaşılması ve Türk Borçlar Kanunu ile getirilen kapsamlı değişiklikler sebebiyle daha ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Çalışmada kiraya verenin vergi ve benzeri yükümlülüklerine ve yan giderlere katlanma borcuna da ayrıntılı olarak yer verilmiş, incelenen konuların kapsamı adi kira sözleşmesi olarak belirlenmiş olmakla birlikte; ürün kirası, konut ve işyeri kira sözleşmelerine ilişkin hükümler de incelenmiştir.