Yararsız Bir Mekana Dair

Önünde duran boş sayfadan başlayarak içinde bulunduğu oda’yı, daire’yi, apartman’ı, sokak’ı, şehir’i, ülke’yi, dünya’yı Georges Perec’in geride bıraktığı notların, taslakların, haritaların, paftaların, patron kağıtlarının izinde geçerek mekânın mekânına varmayı deneyen Cem İleri bu amacına ulaşamaz. Yazısı ve yazısına yön veren sorular, savrulmalar hep bir sınıra gelip dayanır. İster yararlı olsun ister yararsız, mekânın mekânı yoktur çünkü. 

“Perec yazı masasında aynı anda yazılmakta ve okunmakta olan sayfaların zamansal üst üste gelişlerinin benzerini diğer mekânlara da uygular. ‘Halen üzerinde çalışılan’ fakat gerçekleştirilemeyen ‘Yerler’, önceden belirlenmiş 12 Paris mekânının hem bizzat o yerde bulunarak hem de başka bir yerde orayı anımsamaya çalışarak gerçekleştirilen farklı betimlemelerinin belirli bir algoritmaya sadık kalınarak 12 yıl boyunca çeşitlendirilmesi esasına dayanır: 12 ahşap parçacıktan oluşan bir yapboz bulmaca. Sonuçta ortaya, her biri balmumuyla mühürlenmiş bir zarfa yerleştirilen iki çarpı on iki çarpı on iki metinden oluşan bir zaman kapsülü çıkacaktır. Bir tür eskitme, yıprandırma, zamana karşı direnç gösterme stratejisidir bu. 12 yıl içinde mekânlar da hatıralar da yazı da zamanın korkunç etkilerinden paylarına düşeni alacaklardır.”

Soru: bütün mü kümenin içindedir, küme mi bütünün içinde?