Anadolu'da Mithraizm ve Mitra Tapınakları

İnsanlık tarihinin başlangıcından bu yana insanlar manevi boşlukları doldurmak ve yaratıcıyla iletişime geçebilmek için ya doğal ve heybetli bir alanı ibadet alanı yapmışlardır ya da mimari tekniklerle bir mabet inşa etmişlerdir. Anadolu, Hindistan, İran, Mezopotamya ve Roma sınırlarında eski çağlarda rağbet gören Mithraizm’de de tanrıyla iletişimin gerçekleşmesi için ibadet alanları inşa edilmiştir. Anadolu ve Roma sınırları hariç diğer coğrafyalarda tanrı Mithras’a dair bir tapınak olgusuna rastlanmamıştır. Özellikle Roma sınırlarında asker, tüccar ve kölelerin üyesi olduğu bu inanç, daha çok askeri geçişlerin olduğu noktalarda hizmet vermekteydi. Bu yüzden Mithras tapınakları Roma garnizonlarının sınırlarında inşa edilmekteydi.
Çalışmamızda Anadolu’da varlığı kesin olarak kanıtlanan ve varlığı olasılık dahilinde olan Mithras tapınakları anlatılmıştır. Anadolu’da varlığı kesin olarak kanıtlanan Doliche ve Zerzevan mithraeumları odak noktası olup, tapınak varlığının söz konusu olduğu diğer bölgeler ise detaylı bir şekilde ele alınmıştır.