Basra'nın Şiileşmesi (19. Yüzyıl)

İslam tarihinde önemli bir konuma sahip ve günümüzde Irak’ın oldukça stratejik bir şehri olan Basra’nın göreceli olarak yakın bir tarihte mezhep yapısının değişmesi oldukça ilgi çekici bir durum. Bugüne kadar az sayıda ikincil kaynakta değinilen ve detaylı bir şekilde araştırılmayan bu Şiîleşme sürecinin anlaşılması gerek günümüz Basra’sının, gerekse Irak’ın ve Ortadoğu’nun daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. 

Aynı zamanda bu kitap, Şiî tebliğ/davet metodunun yapısı ve unsurlarının daha iyi anlaşılmasına da mütevazı bir katkı sunacaktır. Gelecekte yapılacak araştırmalarda bu kitapta ortaya konan Basra vilayetinin Şiîleşmesinin sebepleri zenginleştirilerek tarihi, sosyolojik ve psikolojik bakış açılarından yorumlanarak belirli teorik genellemelere ulaşıldıktan sonra tarihteki diğer Şiîleşme örneklerinin incelenmesi için metodolojik araçlar geliştirilebilecektir. 

Bir diğer ifadeyle bir makro tarih perspektifi kullanılarak tarih boyunca İslam dini içerisinde yaşanan toplu mezhep değişikliği süreçlerinde ilgili topluluğun mezheplerini değiştirmesinde rol oynayan sebeplerin ortak veya özgün noktalarını keşfetmek, Şiîleşme süreçlerinin anlaşılmasında yeni ufuklar açacaktır.