Mutezile İmamet Düşüncesinde Osmani Tavır Cahız’ın İmamet Teorisi

İslam mezheplerinin görüşleri kendilerini temsil eden alimler sayesinde anlaşılabilmektedir. Mûtezili alim Cahız, Abbasi Devleti'nin ilmi ve kültürel açıdan çok zengin olduğu ve siyasi otoritenin farklı mezhepsel eğilimler gösterdiği dönemlerde bir asra yakın bir hayat sürmüştür. Dönemin ilmi ve siyasi tartışmaları hakkında fikirler ortaya koymuş, yüzlerce eser kaleme almış ve devlet adamları ile yakın temas halinde olmuştur.

Mutezile'nin yedinci tabaksından olan Cahız, dönemindekiMutezili düşüncenin en büyük temsilcisi haline gelmişir. Bu çalışmadaMutezili bilgin Cahız'ın imamet teorisi ele alınmıştır. Öncelikle Cahız'ın hayatı, içinde yaşadığı siyasi ve sosyo-kültürel ortam incelenmiş ve imamet konusunun genel çerçevesi belirlenmiştir.

Daha sonra Cahız'ın imamet konusuyla ilgili görüşleri günümüze kadar ulaşan eserleri incelenerek ortaya konulmuştur. Cahız'ın görüşleri, hem yaşadığı dönem hem de Mûtezile ekolü içindeki konumu itibariyle önem arz etmektedir. Cahız imametle ilgili görüşlerinde her ne kadar dönemin siyasi otoritesinden etkilenmiş olsa da imametle ilgili özgün fikirler üretmeyi başarabilmiş ve Mûtezili imamet düşüncesini etkilemiştir.